|
Maints dieux locaux sont identifiés aux figures de Mars ou de Jupiter, lesquels sont associés dans le culte -Mars Sutugi à Comminges ou Jupiter Besirisse à Cadéac; il en est qui voyagent sur des milliers de kilomètres comme cela se passe avec Mithra qui, de son lieu d'origine, en Orient, arrive à tous les recoins de l'Empire de la main des soldats, à l'occasion de leurs déplacements, pour devenir un courant dont l'écho au plan social sera important; d'autres en revanche ne sortent pas de leur séjour, tels les dieux celtiques Deba et Arno.
|
|
Erromatarrak oro har zabal jokatzen zuten menpean hartutako edo kolonizatutako herrietako erlijio-kultuekin. Arazoak izan zituzten juduekin eta druidekin, bi kasuetan azpian politika kontua zegoelako, eta geroago kristauekin, antolamendu nagusiarentzat subertsibotzat zeuzkatelako, baina, gainerakoan, besteen sinesteekiko jarrera tolerantzia izan ohi zen. Gauza bakarra zegoen egin beharra: enperadorearen kultua bete. Hori eginez gero, beste kulturetako errito eta tradizioak onartzen ziren, baita, batzuetan, erromatar hilobietaraino eraman ere. Tokian tokiko jainko asko Marte edo Jupiterren irudiekin identifikatu ziren, kultuan haiekin lotu zituztelako -hala, Mars Sutugi Comminges-en eta Jupiter Besirisse Cadéac-en-. Beste jainko batzuk milaka kilometro egin zituzten, esate baterako Mitrak, sortzez ekialdekoa izanik, inperioko bazter guztietara iritsi baitzen legionarioen eskutik haien joan-etorrietan, eta gizarte eragin handiko korronte bihurtu zen. Beste batzuk beren egoitzetan geratu ziren, hala nola Deba eta Arno jainko zeltikoak. Erromatar munduko kultu multzoa ugaria da, nolanahi ere, eta, bere baitan, hierarkikoki antolatuta, jainko handi eta txikiak zeuden, denen artean giza jarduera guztiei erantzuten zietelarik. Hala, bazen gerraren jainko bat, beste bat ehizarena; baziren hainbat gauza edo jardueren jainkoak ere: ibaien jainkoa, iturburuena, bide zaindaria, itsasgizonena, amodioarena; eta baziren, besteak beste, familiako jainko batzuk ere, etxean bertan gurtzen zirenak. Eguneroko bizitzan toki handia zuen jainkoekiko harremanak, arlo horretan sineskeria eta fetitxismoa ere handiak zirelarik.
|