xviie siècle – Basque Translation – Keybot Dictionary

Spacer TTN Translation Network TTN TTN Login Deutsch Français Spacer Help
Source Languages Target Languages
Keybot 12 Results  bertan.gipuzkoakultura.net
  Bertan 16 - L'industrie...  
56. Maison de négoce de Bedua, sur la rivière Urola: maquette de reconstitution des installations au XVIIe siècle.
56. Urolako itsasadarraren gaineko Beduako errenteria: XVII. mendeko instalazioak berregiteko maketa.
  Bertan 16 - L'industrie...  
Pour ce qui concerne leur nombre, dans la première moitié du XVIIe siècle López de Isasti offre un premier recensement de 118 forges en fonctionnement -80 majeures et 38 mineures. Un chiffre qui se réduit à 58 à la moitié du XVIIIe siècle, pour fondre par la suite puisque seules 4 survivaient cent ans plus tard.
Kopuruari dagokionez, XVII. mendearen lehen erdialdean Lopez de Isastik eman zuen kopuruaren arabera 118 burdinola ari ziren orduan lanean -80 zeharrola eta 38 tiradera-, baina XVIII. mendearen erdialdera 58 besterik ez ziren jada; ehun urte geroago, 4k bakarrik zirauten lanean. Inmobilismoak burdinolen gainbehera eta bata bestearen atzetik ixten joatea ekarri zuen. Labe garaien lehia, Erdialdeko Europan eta Britainia Handian ohiko teknologia baitzen, are zorrotzago bihurtu zen Suediako altzairua merkatuan sartu zenean, honek ezagun laga zuelako Bizkaiko Golkoko burdinolen lehiakortasun eskasa.
  Bertan 21 - Les portail...  
Dans la première moitié du XVIIe siècle, la décoration se réduit aux éléments architecturaux, surfaces en creux ou à caissons ou en saillie limitant les éléments, ornementation à triglyphes et métopes, pyramides, frontons et niches.
XVII. mendearen lehen erdialdean apaindurak ezaugarri hauek bakarrik ditu: arkitekturako osagaietan, gainazal hondoratuak edo kajeatuak edo nabarmenduak, osagaiak zedarrituz; eta apaingarrietan, berriz, triglifo eta metopazko edergarriak, piramideak, frontoiak eta horma zuloak. Mendearen bigarren erdialdean apaingarrien metaketa handiagoa zen: moldura lodi hautsiak erabili ziren tenpluko sarreretan, eta haien osagarri, xafla moztuak, modiloiak, kartela naturalistak eta deabru itxurako buruak edo maskaroiak. Horren guztiaren osagarri, barrokoaren mende horretan, landare forma organiko mamitsuak erabili ziren, hala nola, garoak eta palmondo orriak, loreak, fruituak, mahats mordoak edo maskorrak, eta aingerutxoak, Oñatin ikus dezakegun bezala. Loiolako Santutegian ere kolorezaletasunaz ohartzen gara, hormetan eta zoladuretan harri gogorrak, marmolak eta harri-nabarrak erabiltzen baitira. Eskulturak eginkizun garrantzitsua betetzen du tenpluen sarreretako apaindura asmoetan, eraikinen titulartasuna azpimarratuz, Zegaman antzematen dugun bezala. Arrokaia frantseszaleen erabilera finkatu egin zen, ataurre askoren betegarri, baina goieneko unea Donostiako Santa Marian antzematen da, Ama Birjinaren letaniako dohainak harrian lantzeko marko gisa balio baitute. XVIII. mendean apaindura arloko askatasuna hain da handia, non harri zati lerromakurrak ere erabili ziren oxkar modura Tolosako Santa Mariakoaren errematean edo kanpai-horman.
  Bertan 16 - L'industrie...  
77. Casque des débuts du XVIIe siècle.
77. XVII. mende hasierako kaskoa.
  Bertan 21 - Les portail...  
Le prototype de façade dans laquelle la tour s'adapte ou sert de porche pointe dès le milieu et la fin du XVIIe siècle, sur différents dessins qui n'eurent pas de réalisation, comme celui de l'architecte Martín de Aguirre et de Lucas de Longa.
Dorrea atari gisa egokitutako edo baliarazitako fatxada eredua dagoeneko XVII. mendearen erdialdean eta bukaeran agertu zen, gauzatu gabe gelditu ziren zenbait diseinutan, hala nola, Martín Agirre arkitektoarenean eta Lucas Longarenean, baina gauzatuak izan zitezen ia hurrengo mendearen erdialdera arte itxaron behar izan zen: Elgoibarko eliza, Ignacio Iberok egina; Andoaingoa eta Usurbilgoa, haren seme Franciscok eginak; eta gero, Eskoriatza, Aretxabaleta eta Ibarrakoak, Martín Carrerak eginak.
  Bertan 21 - Les portail...  
80. Le fronton brisé formant spirales du portail de Zizurkil et les sveltes pyramides de son couronnement sont des aspects encore maniéristes qui cohabitent avec le style baroque au XVIIe siècle. © Jonathan Bernal
80. Zizurkilgo ataurrean kiribilak eratzen dituen frontoi hautsia eta erremateko piramide lerdenak ezaugarri manieristak dira oraindik ere, eta XVII. mendeko barrokoarekin batera bizi dira.© Jonathan Bernal
  Bertan 21 - Les portail...  
Cependant, toutes les couches sociales connurent le déclin et la décadence du XVIIe siècle. En ce qui concerne l'Église, on peut en voir les effets, entre autres, dans l'interruption des aides qui accompagnaient les mouvements de construction du siècle précédent.
Bestalde, gizarte estamentu guztiek antzeman zuten XVII. mendeko gainbehera eta endekapena. Horrek denak Elizan izandako eragina, besteak beste, honako hau da: moztu egin zirela aurreko mendeko eraikuntza mugimenduekin batera joan ohi ziren pizgarriak. Nahiko joera orokorra izan zen orduan asmo handiko eraikuntza planik ez egotea eta eliz ataurre batzuk apaindura gutxirekin eraberritzea, herria pairatzen ari zen ekonomi hondamendiaren adierazgarri. Horregatik, aldi horretan nabarmentzekoak direnak komentuetako ataurre proiektu batzuk eta eliz ataurre bakan eta neurritsu batzuk besterik ez dira.
  Bertan 16 - L'industrie...  
Sur la berge légèrement aménagée, on déchargeait le minerai importé de Biscaye, et l'on entreposait les produits que commercialisaient les forges des environs. Bien que l'environnement se soit transformé depuis lors, la demeure seigneuriale que bâtirent les maîtres des lieux à la fin du XVIIe siècle pour loger l'administrateur existe toujours.
Beduako kasua da ondoen ezagutzen dugunetako bat. Beduako leinua Erdi Aroaz geroztik ari zen burdinaren merkataritza eta erauzketaren gaineko eskubide errealak kobratzeko pribilejioa erabiltzen. Urolaren itsasadarretik gora eginez gero, horixe zen haranean gora abiatu eta barnealdeko burdinola eta herrietara heltzen ziren bideak hartzeko tokia. Txukun samartutako ibaiertzean, Bizkaitik inportatutako mea deskargatzen zuten, eta inguruko olagizonek merkaturatzen zituzten produktuak ere bertan biltzen zituzten. Inguru hori eraldatuz joan bada ere, oraindik zutik dago XVII. mendearen amaiera aldean jabeek administratzailea egoteko eraiki zuten jauregi-etxea. Estilo klasizistakoa da, kubo bolumen nabarmenekoa, eta bertan loggia edo goiko arkuteria hirukoitza dugu azpimarragarriena; garai batean ibai-portu honetan sartu edo ateratzen zen burdina gordinaren edo landuaren kontuak zelaigunean egiten zituzten, eta zelaigune horrexetara begira dago aipatutako loggia.
  Bertan 16 - L'industrie...  
Les fabriques royales avaient des hauts et des bas dans leur production et, après la splendeur du XVIe, le XVIIe siècle représenta une profonde crise dont elles ne sortiraient pas jusqu'au XVIIIe, une nouvelle phase de prospérité qui prit fin avec les destructions causées par la Guerre de la Convention.
Koiunturaren eraginez, Errege Fabrikek hainbat gorabehera izan zuten beren produkzioan, eta XVI. mendeko loraldiaren ondotik, XVII.ak krisialdi sakona ekarri zuen, XVIII. mendera arte horrela segituz; honetan, berriz, beste goraldi baten ondoren Konbentzio Gerrak ekarritako hondamenak amaiera eman zion zikloari. Errege Fabriken sistema desagerturik, langile espezializatu askok beste inguru batzuetara jo zuen (Zaragoza, Trubia, Sevilla, .), eta beste batzuk sistema berpizten ahalegindu ziren gogotik. Soraluzeren nagusitasuna zalantzan jarri zuten, Eibarrek batez ere, ze herri honetan bertako eskulangile ekimentsuek beharrezko berrikuntzarako ildoak jorratu zituzten XIX. mendean zehar, sektore horren industria modernoaren garapenaren oinarria prestatuz.
  Bertan 21 - Les portail...  
Nous retrouvons cette solution à Getaria avec un schéma à doubles colonnes ioniques, à base de fûts striés en forme de torche et montrant de puissants sillons sur les piédestaux. Les sobres conceptions sur lesquelles s'appuie l'architecture au détriment de la décoration sont constamment réaffirmées jusqu'au dernier tiers du XVIIe siècle.
Lehenengo enkarguek garrantzi txikia daukate: tenpluetako irekidurak moldura soilez janztera mugatuak, eta haiei emandako irtenbideek eta osagaiek Juan Herrerak ekoiztutako lanak gogorarazten dituzte, zehazki El Escorial. Sarrerako irekidurak edo ateak ateburudunak izaten dira, Zumarragakoa bezalakoa, edota arkudunak. Alboetan pilastrak ezartzen dira, eta ateen apaingarri, halakorik badago, piramide boladunak edo akroterak, Urrestillan bezala; edota erdian gurutze bat edo kartela bat, ertzak bere baitan kiribilduak dituzten larruzkoak gogorarazten dituena. Osagai guztien zurruntasuna eta lautasuna leuntzen dituen gauza bakarra goiko errematea da, frontoi erakoa, kasu askotan hautsita agertzen dena, goialdean kiribil lodiak eratuz, Eibarko alboko ataurrean bezala, edo Zizurkilgoan, non idulki baten gainean eskultura txiki bat gehitzen zaion. Zutabearen euskarri klasikoa zenbait ataurretan azaltzen da sarrerako arkuak azpimarratuz. Egitura horiek bereizgarri dute aurrekoak bezain lauak ez izatea, zutabeak eta haien idulkiak aurreratuta daudelako. Zutabe joniko bikoitzeko eskema bat Getarian aurkitzen dugu, fuste ildokatuen eta bihurrikatuen bitartez egina, eta idulkietan kajeatu handiak dituztela. Apaindurari baino arkitekturari lehentasun handiagoa ematen dioten sorkuntza soilek XVII. mendearen azken herena arte iraun zuten, baina denboran aurrera egin ahala, motiboak irtenagoak dira eta erliebe handiagokoak, moldura lodi gainjarriak erabiliz, zentzu biderkatzaile batez; horren adibide dira Albiztur edo Beizamako ataurreak.
  Bertan 21 - Les portail...  
De sources historiques du XVIIe siècle, on sait qu'il était d'usage comme offrande principale d'emmener dans le cortège un animal, généralement un mouton ou deux boufs, qui allaient en tête ou à côté du cercueil.
Gaur egun, oraindik, leku batzuetan, apaizak eliz atarian hartzen du gorpua, bertaratutako batzuk lagun dituela, eta han otoitz bat eginda, segizio txiki bat antolatzen da presbiterioraino: aspaldian hildakoaren etxetik oinez etortzen zen segizioaren aztarrena da hori. Herri batzuetan ahaideak ez ziren sartzen elizan: atean gelditzen ziren hildakoarekin batera, negar-kantariak edo hiletariak lagun, eta eliz barruan beste senitarteko batzuk egoten ziren haien ordez. Opariak ere eliz atarian utzi ohi zituzten, eta mezatan eskaintza iristen zenean, orduantxe sartzen zituzten elizara. XVII. mendeko iturri historikoek adierazten dutenez, antzina ohikoa izaten zen opari nagusitzat animalia bat eramatea, normalean ahari bat edo idi pare bat, segizioaren buruan joaten zena, edo zerraldoaren ondoan. Elizara heltzen zirenean, horman propio iltzatutako uztai batean lotzen zituzten animaliak. Uztai hori oraindik ere badago eliz atari batzuetan, Aizarnazabalgoan, esaterako, non aberea honela ekarri ohi zuten: aldean zeramatzala parrokiak utzitako gainjantzia eta adar bakoitzean ogi errosko bana. Hileta elizkizunen mailaren arabera balioztatzen ziren eskaintzak. Hala, XVIII. mendean egiaztatuta dago hileta handietan idi bizi bat ere eramaten zutela oparitzat, eta elizkizunak bukatutakoan atzera baserrira itzultzen zela, pisuagatik zegokion diru kopurua ordaindu eta gero; dirua apaizari ematen zioten, hiletetan izandako arduraren ordainetan. XIX. mendean ere etxe garrantzitsuren bateko jauna edo andrea hiltzen zenean, usadio bera errepikatzen zuten, eta segizioan animaliak eramaten zituzten: idiak -galako jantzita-, aldean manta beltza, urrezko gurutzea eta txintxarriak zituztela; edota zekor eder bat, adarretan loreak eta errosetak zeramatzana; baita ere, ahariak, harakaiak edo hegaztiak, elizako sarrera nagusiraino eramaten zituztenak. Nahiz eta Batzar Nagusiak eta Gaztelako Kontseilua erritu hori kentzen ahalegindu ziren, egiaztatuta dago, artean 1917an egiten zela, Zumaiako Oikia auzategian, usadio zaharraren arabera apaindutako idiaren eskaintza hori.