|
Edrychwch ar draws y cwm ar Abersychan sydd islaw ac fe welwch draphont drawiadol yn croesi cwm bychan. Adeiladodd y peiriannydd, John Gardiner, y draphont hon yn ystod y 1870au i gludo rheilffordd Llundain a'r Gogledd-orllewin a oedd yn rhedeg o Frynmawr i Flaenafon, gan gysylltu â rheilffordd GWR ym Mhont-y-pŵl. (Dyma'r rheilffordd y gwnaethoch ei chroesi ger y Whistle Inn). Ym 1912, agorwyd y rheilffyrdd i wasanaethau teithwyr yn ogystal â threnau mwynau, gan ei gwneud yn haws i lowyr a gweithwyr eraill deithio ar hyd y cwm. Daeth y gwasanaeth hwn i ben ym 1941 a gadawodd y trên mwynau olaf o'r Pwll Mawr ym Mlaenafon ym 1981. Cafodd y trac ei godi, ond mae'r llinell bellach yn rhan o lwybr hamdden a beicio sy'n mynd ar hyd a lled Torfaen.
|